thanh ngâm

THANH NGÂM

Mô tả: thanh ngâm là loại cây thân cỏ, sống hằng năm cao 20cm, phân nhiều nhánh, thân có màu xanh hay đỏ tím. Lá mọc đối, dài 35-45mm, rộng 25-30mm, khía răng mọc thành chùm 4-5 hoa ở kẽ lá. Quả nang dẹt, nằm trong đài còn lại, trông giống con hến. Hạt hình trụ , màu vàng, hơi thắt ở giữa. Toàn cây có vị rất đắng, do đó có tên là mật đất hay mật cá. Mùa hao quả vào tháng 9-11

Để dùng làm thuốc , có thể thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất là vào mùa hạ, hái toàn cây về

phơi hay sấy khô mát để sử dụng dần.

 Tác dụng

Thanh ngâm có vị đắng, tính mát, vào 4 kinh Tâm, Can, Vị và Đại tràng.

-Có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu thũng chỉ thống(tiêu sưng, giảm đau), khai vị tiêu thực. dùng chữa cảm mạo, phong nhiệt(cảm nóng), yết hầu sưng đau, đau dạ dày(vị thống), tiêu hóa kém, kiết lỵ, rắn cắn, đòn ngã tổn thương.

-Kích thích tiêu hóa, lợi tiểu, cho ra mồ hôi, điều kinh, chữa đau bụng, đau ngang lưng, mệt nhọc. Dùng ngoài đắp nơi rắn cắn, vết thương, vết loét, để giải độc Và giúp vết thương chóng lành.

Liều dùng:Thường dùn dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu.  Sắc uống từ 6-12g

Đơn thuốc kinh nghiệm

-Tăng cường tiêu hóa: cỏ thanh ngâm sao cho thơm 100g, rượu trắng 1 lít, dường hay mật ong 300g, ngâm trong 15 ngày trở lên, ngày uống 20-30l trước bữa cơm, làm thuốc khai vị, chữa ăn uống khó tiêu.

-Chữa thiếu máu, mệt mỏi,kém ăn ở phụ nữ mới đẻ: Dùng thanh ngâm 10g, sâm đại hành 10g, nghệ vàng 20g. Cách chế: thanh ngâm nấu lấy nước đặc, sâm đại hành và nghẹ vàng thái nhỏ, sấy khô, tán bột, uống làm 1 lần trong ngày, cùng với nước sắc thanh ngâm, udnfg liên tục 7-10 ngày.

-Bụng đau nhoi, miệng ứa ra nước dãi trong, do giun quấy: hài một nắm cỏ thanh ngâm, bỏ gốc, sắc lấy 1 chén nước đặc, uống lúc đói bụng.

-Chữa bỗng nhiên đau thượng vị dữ dội: Cỏ thanh ngâm một nắm to, nước một bát, sắc còn một nửa, chế thêm một chén rượu vào uống.

-Chữa bồn chồn, hoảng hốt, kém ăn, mất ngủ: Cỏ thanh ngâm, bá tử nhân(quả trắc bách diệp), hạt táo chua(lấy nhân sao già), hoài sơn, hạt sen, mạch môn- mỗi thứ 10g, sắc nước uống trong ngày.

-Chữa rắn cắn, vết thương lở loét: Dùng cỏ thanh ngâm giã nát, vắt lấ nước uống, bã đắp vào vết thương.